Welkom!
Aanspreekpunt en kenniscentrum voor onroerend erfgoed in de Rupelstreek
De Rupelstreek & haar erfgoed
Achtergrond
De Rupelstreek ligt op de as Antwerpen-Brussel en grenst aan de rivieren Rupel en Schelde, en is in vele opzichten een unieke regio. De Rupelstreek bestaat uit de vijf gemeenten Boom, Hemiksem, Niel, Schelle en Rumst (met de deelgemeenten Reet, Rumst en Terhagen), heeft een oppervlakte van 46 km² en telt +/- 65.000 inwoners.
De rivier Rupel ontstaat te Rumst aan de samenvloeiing van de rivieren Nete en Dijle, vloeit verder langs Boom en Niel en mondt uit in de Schelde ter hoogte van Schelle. De Rupel is slechts 12 km lang en daardoor de kortste rivier van België. De ligging langs de Rupel en de Schelde zorgt voor een sterke industriële ontwikkeling met onder meer kleiwinning, steenbakkerijen, scheepsbouw en -herstelling, glas- en diamantnijverheid, pantoffelfabrieken, diverse ambachten, …
Omwille van de kleiwinning en de grote concentratie van steenbakkerijen en industrieën langs de rivier neemt de Rupelstreek gedurende een lange tijd een belangrijke plaats in de economische geschiedenis. De sociale geschiedenis daarentegen is bewogen en minder fraai vanwege de kinderarbeid en de zware en slechte arbeidsomstandigheden. De eeuwenoude kleiwinning en de vroegere steenbakkerijnijverheid bepalen vandaag nog steeds het bijzondere landschap van de streek.
In de jaren ’70 verkommert de Rupelstreek omwille de teloorgang van de steenbakkerijen en het verdwijnen van andere industrieën. Later komt de streek in een zeer negatief daglicht vanwege de onverantwoorde en gecontesteerde stortproblematiek. Momenteel is er nog slechts één steenbakkerij in bedrijf in Rumst. De Rupelstreek ontwikkelt zich ook steeds verder naar een groengebied waarin ontginning, recreatie, landbouw, natuur, water en bos maximaal op elkaar worden afgestemd.
Sinds de opstart van de Intergemeentelijke Projectvereniging (I.P.) Erfgoed Rupelstreek eind 2009 is er een duidelijke draagvlakverbreding en sensibilisering omtrent het roerend en onroerend erfgoed in de Rupelstreek. In de daaropvolgende jaren worden er heel wat interessante projecten georganiseerd zoals onder meer de rondreizende nautische tentoonstelling ‘Het tij keert’ (2013-2014) i.s.m. Vaartland, en het tweedaags erfgoedcongres met studiereis in 2016,… In de loop van 2020 krijgt de Intergemeentelijke projectvereniging een erkenning als IOED Erfgoed Rupelstreek voor een periode van zes jaar.
Vrijwilligers
Werk je graag mee
aan het behoud en het beheer van erfgoed in de Rupelstreek?
Laat het ons weten via dit formulier!