Erfgoedactoren
Erfgoed Rupelstreek zet samen met de lokale besturen en erfgoedactoren (musea en geschiedkundige en heemkundige kringen) in op het behoud van erfgoed, met inbegrip van het industrieel onroerend en roerend erfgoed in het bijzonder. Samen streven ze naar de verdere ontsluiting van het aanwezige erfgoed voor het grote publiek.
De erfgoedactoren vormen een belangrijke schakel voor de werking van Erfgoed Rupelstreek. Ze zijn vertegenwoordigd in zowel de Klankbordgroep (die bestaat uit ambtenaren bevoegd voor de domeinen Erfgoed, Cultuur en Omgeving en uit vertegenwoordigers van de erfgoedactoren) als de Vrijwilligersraad (met vertegenwoordigers van alle erfgoed- en aanverwante actoren). Deze laatste werd opgericht om het contact en de binding met de erfgoed- en aanverwante actoren van de Rupelstreek te verankeren.
Architectuur Liefhebbers Boom heeft al heel wat tentoonstellingen, lezingen en publicaties over Boomse architectuur op haar palmares staan. Voor een overzicht: raadpleeg de website.
Regelmatig organiseert ALB thema-architectuurwandelingen in Boom. Daarnaast geeft ALB – gevraagd en ongevraagd – haar mening aan het gemeentebestuur van Boom in zaken die het Boomse Erfgoed aanbelangen.
ALB werkt onder de vleugels van het Ecomuseum en Archief voor de Boomse Baksteen (EMABB).
Op de Site Frateur (nu Museum ’t Geleeg) kan men nog 750 meter gerestaureerde loodsen zien en erdoor wandelen. Hier beleef je hoe de Gamsters de groene (verse) steen Gamden (stapelen) om deze te laten drogen. De in 1910 gebouwde Ringoven (cirk op Noevers) is volledig gerestaureerd in zijn oorspronkelijke staat. Met deze is het mogelijk de unieke werking van de oven uit te leggen aan de bezoekers.
Naast een ringoven bezit het ‘t Geleeg ook een Klampoven. Hier kan men zien hoe de oven gevuld werd met afwisselend steenkool, groene steen (ongebakken steen)in lagen op te stapelen. Capaciteit van de oven +/- 500 000 stenen. Baktijd verschillende weken. De klampsteen werd in verschillende soorten getrieerd waarvan de Klinkaert de best bekende is.
Het museum beschikt over enkele smalspoor locomotieven. Een Moes (fabricaat uit Borgworm) volledig rijklaar is gemaakt. Bijhorend zijn er wagonnetjes van verschillende types. Deze roepen bij oudere mensen beelden op uit de tijd van de Steenbakkerijen aan de Rupel.
Je kan kennismaken met een omvangrijk ensemble van keramiekpanelen, vloer- en wandtegels, memorablia uit de vroegere S.A. Manufactures Céramiques d’Hemixem, lang de grootste tegelfabriek op het Europese vasteland. Het museum kreeg van de Koning Boudewijnstichting ook het beheer over de Pozzo-collectie, een unieke verzameling van Art Nouveau en Art Deco tegels.
Het museum bevindt zich in de Sint-Bernardusabdij te Hemiksem.
Tienmaal per jaar wordt er een geschiedkundige bijdrage geleverd over het Nielse verleden in het Nielse tijdschrift ‘De Rupelbrug’.
Daarnaast realiseerde HET WIEL samen met het gemeentebestuur van Niel al diverse publicaties en werkt via het uitgebreide archief van bij het begin mee aan de Open Monumentendagen, Erfgoeddagen en andere erfgoed gerelateerde initiatieven van Niel.
Verder bestaat er een intense samenwerking met de Nielse erfgoedactoren van Niel zoals het Niels ErfgoedArchief, de Erfgoedwerking van Ivebica en het Steenbakkerijmuseum EMABB te Boom.
Het behoud van restanten van industrieel erfgoed van het steenbakkerijverleden is één van de streefdoelen van Natuurpunt Rupelstreek. Vrijwilligers van Natuurpunt werken eraan in en bij het Natuur.huis de Paardenstal en in het natuurgebied Kleiputten Terhagen.
Het huidige Natuur.huis, aan de Boomsestraat in de wijk Hellegat is één van de laatste restanten in de Rupelgemeente Niel dat verwijst naar het rijke steenbakkerijverleden van de gemeente.
Tevens is het gebouw, dat eigendom is van de gemeente Niel één van de laatste paardenstallen in de ganse Rupelstreek. Een troef voor de gemeente en voor de Rupelstreek. Vooral omdat deze paardenstal nauw betrokken kan worden in het verhaal van de steenbakkerijen, een verhaal dat zich momenteel vooral in de Boomse wijk Noeveren afspeelt.
Adres:
Boomsestraat 221, 2845 Niel
De Gemeentelijke VZW Niels ErfgoedArchief (afgekort NEA) is een gemeentelijk initiatief dat roerend erfgoed, onroerend erfgoed (documentair) en immaterieel erfgoed over Niel en de Rupelstreek opspoort, verzamelt, registreert en terug openstelt voor het publiek.
Dit gemeentelijke archief is uitgerust om één en ander (onder garantie tegen vervreemding) blijvend te bewaren voor de toekomst. Op deze manier bewaart men voor de huidige Nielse gemeenschap én de toekomstige generaties zoveel mogelijk erfgoedmateriaal, intussen al méér dan 132.000 geregistreerde items. De gemeente Niel stelt voor deze NEA-werking de nodige infrastructuur en een jaarlijkse werkingstoelage ter beschikking.
Het publiek kan kennismaken met de realisaties en laatste aanwinsten van het NEA via de driemaandelijkse periodiek “ERFGOED NIEL” die men gratis kan bekomen via een elektronisch abonnement op eenvoudige aanvraag.
Rumesta vzw is een geschiedkundige en genealogische vereniging uit Rumst.
We doen aan genealogie…
Misschien hebt u al opzoekingen gedaan voor uw stamboom op internet of in het Rijksarchief. Rumesta kan u een stap verder op weg helpen. We hebben heel wat bewerkingen van de parochieregisters en van de burgerlijke stand uit de Rupelgemeenten gepubliceerd. Bovendien bezitten we een ruim genealogisch archief en een uitgebreide collectie doodsbrieven en rouwprentjes. We geven eveneens advies bij uw onderzoek.
We schrijven ook geschiedenis …
Rumesta heeft een uitgebreide en gespecialiseerde geschiedkundige bibliotheek. We geven ook werken uit over de plaatse-lijke geschiedenis o.a. een boek over de Eerste Wereldoorlog, een boek over de geschiedenis van Reet-centrum, een foto- boekje en een werk over priesters en kloosterlingen uit Terhagen. Meest recent werd een boek over de geschiedenis van Terhagen uitgegeven.
We zijn geopend voor het publiek op de eerste en derde maandag van de maand van 9.00 tot 12.00 uur en op de eerste en derde donderdag van de maand van 19.30 tot 22.00 uur. Iedereen is steeds welkom.
De tijd dat de steennijverheid van de Rupelstreek het etiket “Biggest of the world” kreeg opgeplakt, is lang voorbij maar leeft voort … in museum Rupelklei.
Toen in de jaren ‘70 het ene geleeg na het andere de deuren sloot, rijpte het besef dat de herinnering daaraan niet mocht verloren gaan. De wereld van de handsteen wordt in beeld gebracht.
Museum Rupelklei is meer dan het verhaal van de handsteen. Er is ook nog de fossielenzaal. Pierre DE LOENEN uit Terhagen schonk in 2004 zijn ganse collectie fossielen – die gevonden werden in de Rupelstreek – aan het museum.
Die collectie telt talrijke fossielen van schelpen en vissen uit een tijd toen een groot deel van Vlaanderen onder de zeespiegel lag (28,4 tot 33,9 miljoen jaar geleden). Daarnaast worden ook restanten van gewervelde landdieren getoond. Uniek is het fragment van de oudste gevonden menselijke schedel in Vlaanderen.
Laat je onderdompelen in onze rijke wielergeschiedenis en het verhaal achter onze Boomse Velodroombouwers! Breng een bezoek aan het grootste wielermuseum van de Provincie Antwerpen en ontdek hier alles over de Flandriens van vroeger en nu. Snuister door allerlei fiets- en wandeltips voor een avontuurlijke verkenning van de Rupelstreek en het Mechelse buitengebied en sluit de dag af in ons uniek wielercafé, De Musette.
Laat je onderdompelen in onze rijke wielergeschiedenis en het verhaal achter onze Boomse Velodroombouwers! Breng een bezoek aan het grootste wielermuseum van de Provincie Antwerpen en ontdek hier alles over de Flandriens van vroeger en nu. Snuister door allerlei fiets- en wandeltips voor een avontuurlijke verkenning van de Rupelstreek en het Mechelse buitengebied en sluit de dag af in ons uniek wielercafé, De Musette.
Waar staat Ten Boome voor?
Kortweg: Het levendig houden en bewaren van de rijke geschiedenis van Boom en de Rupelstreek. Een constante in de drie decennia van ons bestaan is het jaarboek dat onze leden krijgen in ruil voor hun steun. We trachten steeds leerrijke artikels te brengen die zowel voor de geschied- en heemkundige vorser als voor de ‘gewone’ geïnteresseerde lezer boeiend en nuttig kunnen zijn.
Ten Boome vergaarde door de jaren heen al heel wat interessante lectuur en archiefmateriaal. Dit werd verder uitgebreid met archiefstukken van de gemeente Boom. Ook het gemeentelijk fotoarchief wordt door Ten Boome beheerd. Om het behoud van deze unieke collectie te verzekeren, werden alle foto’s gedigitaliseerd.
Tot het aanbod van ons archief en bibliotheek behoren verder zowel boeken en documenten van heemkundig belang. Evenzeer kan de genealoog die zijn familiegeschiedenis wil samenstellen bij ons terecht voor raad en daad. Om de massa gegevens toegankelijk te maken, werken we hard aan een inventaris waarvan – naargelang het werk vordert – regelmatig een nieuwe versie wordt gepubliceerd op onze website.
Welkom op zaterdag tussen 10.00 en 13.00 uur of na afspraak.
In de statuten wordt het doel als volgt geformuleerd: “De vereniging heeft tot doel het bewaren, bestuderen en bekendmaken van het eigen heem, de plaatselijke geschiedenis en de folklore”. Gedurende de volgende 40 jaren bleef de heemkring altijd in die zin werken. Alles draait om Reet, het dorp en zijn verenigingen. Er werd wel altijd met anderen samengewerkt in het kader van de cultuurraad, Open Monumentendag of gemeentelijke initiatieven.
Achter de schermen werkt De Root intensief samen met vele studenten die hulp vragen bij hun persoonlijk werk. De medewerkers helpen ook mensen verder met vragen over Reet of over hun familieleden die ooit in Reet gewoond hebben. Wie wil, kan ook opzoekingswerk komen verrichten tijdens de open lokaaldagen.
Sinds enkele jaren is De Root bovendien erkend als documentatiecentrum. Alle bezittingen van De Root zijn dus gedocumenteerd, geïnventariseerd en geklasseerd. Dat vraagt uiteraard een ononderbroken inzet om alles in orde te krijgen en te houden.
Adres
Molenstraat 4, 2840 Reet