Open Monumentendag 2023 – Met hart en ziel!

Zondag 10 september openen er weer heel wat erfgoedlocaties hun deuren tijdens Open Monumentendag

Op zondag 10 september openen er weer heel wat erfgoedlocaties hun deuren tijdens Open Monumentendag (OMD). Zo ook in de Rupelstreek! Sinds vorig jaar werkt Open Monumentendag opnieuw met een algemeen thema. Dit jaar – voor de 35ste editie – is dat Met hart en ziel. Want geef nu toe, veruit de meeste monumenten beroeren ons diep emotioneel. Maar niet alleen dat, ook de mensen die voor dat erfgoed zorg dragen, doen dat letterlijk en figuurlijk met hart en ziel!

Hieronder vind je het overzicht van het volledige Open Monumentendag programma voor de Rupelstreek. In iedere Rupelgemeente zijn er OMD-activiteiten! Voor meer gedetailleerde info verwijzen we graag naar de officiële website van Open Monumentendag zelf. Onderaan deze pagina staat een knop die je rechtstreeks naar de juiste pagina brengt (of klik gewoon meteen hierboven op het campagnebeeld van dit jaar).

Boom

BRIK BOOM
Foto: BRIK Boom

2023 is het Europees jaar van de fabrieksschoorstenen. Tijdens Open Monumentendag wordt er op de site van BRIK BOOM aandacht geschonken aan de recente gerestaureerde schoorsteen.

Je kan er van 10u – 18u een interessante expo bezoeken over de schoorsteenbouwers die – met hart en ziel – de schoorsteen van de ringoven bouwden… en restaureerden!

Een boeiend verhaal van opbouw, herstel en restauratie van deze ‘belforten van de arbeid‘.

Locatie: bezoekerscentrum BRIK Boom, Noeveren 67 – 2580 Boom.

Hemiksem

Sint-Bernardusabdij
Foto: Tijl Vereenooghe
Foto: Tijl Vereenooghe

De Sint-Bernardusabdij staat ook dit jaar weer volop in de kijker tijdens Open Monumentendag. Er staat die dag heel wat op het programma en doorlopend zijn er activiteiten die een bezoek aan de abdij extra cachet geven.

Bij de start van het Open Monumentendagprogramma om 10u wordt de bezoeker al onmiddellijk ondergedompeld in de boeiende geschiedenis van deze plek. Rondom de abdij worden gloednieuwe informatiepanelen onthuld die het eeuwenoude verhaal van de abdij vertellen. Dit is meteen ook een goede gelegenheid om een uitgebreide herdruk van het boek De geschiedenis van de Sint-Bernardusabdij voor te stellen. Aansluitend kan je het parcours volgen onder begeleiding van een ervaren gids die de site door en door kent. Voor de rest van de dag kan men op eigen tempo het parcours afstappen en gebruik maken van de gloednieuwe infopanelen.

Aansluitend komt François Boddaert een boeiende erfgoedlezing geven over het merkwaardige verhaal van de centrale gevangenis die een tijdlang in de abdij gevestigd was. De lezing start om 11u in Zaal Frans Cauwenberghs.

Na een middagpauze herneemt het programma haar volle vaart. Het Ensemble Voces Aequales, een 16-koppig koor, brengt middeleeuwse liederen van Hildegard von Bingen afgewisseld met moderne stukken. De optredens gaan door op één van de prachtige binnenkoeren van de Sint-Bernardusabdij, in openlucht. De inkom van de binnenkoer is via de ingang van het Gilliot en Roelants Tegelmuseum. Het ensemble brengt deze unieke concerten onder begeleiding van Kris Meirsman op dwarsfluit en Hanna Grociak op harp, onder leiding van sopraan Cristel De Meulder.

En als dat allemaal nog niet voldoende is, kan je doorlopend gaan kijken naar een nieuwe opstelling van religieuze tegeltaferelen in het Gilliot & Roelants Tegelmuseum (10u – 17u) en een bezoekje gaan brengen aan het heemmuseum van Heemkring Heymissen, Heemmuseum Ontrent den Hover (11u – 18u). Beide musea bevinden zich eveneens binnen de muren van de abdij.

Locatie: Sint-Bernardusabdij 1 – 2620 Hemiksem.

Niel

Een uniek kerkorgel restaureren, hoe doe je dat?
Foto: Agentschap Onroerend Erfgoed

De Onze-Lieve-Vrouw-Geboortekerk van Niel is momenteel niet helemaal compleet… er ontbreekt iets, namelijk het kerkorgel. Het majestueuze muziekinstrument ondergaat momenteel een volledige restauratie. Dit orgel werd oorspronkelijk eind 18de eeuw gebouwd door de familie Van Peteghem. Op Open Monumentendag krijg je een boeiende inkijk in het restauratieproces en een unieke kans om binnenin het orgel te kijken! De restauratie van het orgel is het startpunt van een hele reeks herstellingen aan de kerk. Ook daar kom je ook meer over te weten tijdens Open Monumentendag.

Je kan de kerk gaan bezoeken van 12u tot 18u. Deze activiteit is een samenwerking van Gemeente Niel, Kerkfabriek Niel, IOED Erfgoed Rupelstreek, Niels ErfgoedArchief, Geschiedkundige Studiekring Het Wiel, Videoclub Multimedia97, Het Orgel in Vlaanderen en IVEBICA.

Een groot deel van het orgel zit momenteel bij de restaurateur. Maar de mensen van Het Orgel in Vlaanderen voorzien een draagbaar modelorgel dat je zelf kan demonteren en terug in elkaar steken, een leuke en leerrijke activiteit… en dat niet alleen voor kinderen! 😉

Locatie: O.L.V.-Geboortekerk, Kerkstraat z/n, 2845 – Niel.

Rumst

Cinema Roxy Palace

In 1929 werd in het centrum van Rumst, tegenover het toenmalig tramstation, de cinema Roxy Palace gebouwd. Na een succesvolle cinemaperiode, gingen eind jaren 70 de lampen van de projectoren uit. Een gedeelte van het cinemagebouw werd daarna omgebouwd tot discotheek. In 1993 werd ook de volumeknop van de club dicht gedraaid en werd het gebouw verkocht. Daarna werd het complex door de huidige eigenaar aangekocht, die het sindsdien met hart en ziel restaureerde. Ter gelegenheid van Open Monumentendag wordt uitzonderlijk het oude cinemabalkon opengesteld.

Locatie: Cinema Roxy Palace, Satiestraat 5 – 2840 Rumst.

Lazaruskapel

De Lazaruskapel werd in 1460 gebouwd als leprozenkapel. Ze werd grotendeels verwoest tijdens de doortocht van Gelderse troepen in de Tachtigjarige Oorlog, maar werd heropgebouwd omstreeks 1590. Het leprozenhuis is binnenin versierd met een eeuwenoude muurschildering van ‘Het Laatste Oordeel’. Het gebouw en de omgeving zijn beschermd als monument en dorpsgezicht. Je kan de kapel en het leprozenhuis tijdens Open Monumentendag vrij bezoeken van 10u tot 17u, en laat je betoveren door de mystieke muurschildering in laatmiddeleeuwse traditie!

Locatie: Lazaruskapel, Lazarusstraat 1 – 2840 Rumst.

Museum Rupelklei
Foto: Museum Rupelklei

Museum Rupelklei vertelt het verhaal van de vele steenbakkerijen in de Rupelstreek. Het museum ontstond in de jaren 70 om de herinnering aan de met de hand gemaakte baksteen te bewaren. Je volgt het volledige productieproces van de artisanale bakstenen en luistert naar getuigenissen van gamsters en mensen die in de kleigroeven werkten, maar ook steenbakkersbazen vertellen hun ervaringen.

Je kan het museum vrij bezoeken van 10u tot 17u.

Locatie: Museum Rupelklei, Uitbreidingstraat 33 – 2840 Rumst.

Schelle

Heemmuseum Bystervelt
Foto: Heemkring Scella

Bezoek het heemmuseum van heemkring Scella en ontdek de nieuwe expo rond euromunten en de vaste collectie van het gezellige heemmuseum Bystervelt te Schelle!

De museumcollectie bestaat uit verschillende historische voorwerpen die door de inwoners van Schelle werden geschonken. Een bezoek aan het museum laat je het dorpsleven van vroeger beleven in onder andere het winkeltje van ’Trees Bazaar’, een klaslokaal van net voor WO II en een volledig ingericht cafeetje. Ook een uitgebreide verzameling landbouwgereedschap, die voornamelijk uit het Waasland komt, is er te bezichtigen.

Locatie: Heemmuseum Bystervelt, Peperstraat 48 – 2627 Schelle

Scroll naar boven